Ως υπερλιπιδαιμία ορίζεται η αύξηση των λιπιδίων του αίματος ή πιο απλά της χοληστερίνης πάνω από το φυσιολογικό όριο τιμών.
Η χοληστερίνη είναι μία εξαιρετικά ωφέλιμη ουσία όταν βέβαια κυμαίνεται μέσα στα φυσιολογικά πλαίσια. Λιπαρή και μαλακή, σαν κερί στην όψη, κυκλοφορεί στα αγγεία με σκοπό τη δημιουργία της μεμβράνης των κυττάρων και την παραγωγή ορμονών. Ο ανθρώπινος οργανισμός μπορεί και να την παράγει αλλά και να την προσλαμβάνει μέσα από ζωικές τροφές όπως το κρέας, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά. Η κατανάλωση των τροφών αυτών πρέπει να γίνεται με μέτρο, καθώς η αύξηση της χοληστερίνης πέρα από τα φυσιολογικά επίπεδα ευθύνεται για την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Τριγλυκερίδια είναι και αυτά μέρος του λίπους του οργανισμού. Τα τριγλυκερίδια όπως και η χοληστερίνη παράγονται από τον οργανισμό αλλά και προσλαμβάνονται μέσω των τροφών. Άτομα με υψηλές τιμές τριγλυκεριδίων συνήθως έχουν αυξημένες τιμές κακής χοληστερίνης και χαμηλές τιμές καλής χοληστερίνης. Άτομα με στεφανιαία νόσο καθώς και άτομα με διαβήτη,ή παχύσαρκα παρουσιάζουν συχνά υψηλές τιμές τριγλυκεριδίων. Οι γυναίκες έχουν την τάση να παρουσιάζουν υψηλότερο ποσοστό τριγλυκεριδίων σε σχέση με τους άντρες
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΚΑΚΗ ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ
HDL Χοληστερίνη (καλή χοληστερίνη):
Η καλή χοληστερίνη, HDL χοληστερίνη (High Density Lipoprotein) ή καλή χοληστερίνη ονομάζεται η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας, που αναλαμβάνει να απομακρύνει το 25-30% της χοληστερίνης από τον οργανισμ, μιας και δεν μπορεί μόνος του να απαλλαχθεί από αυτή, διαλύοντάς την. Η HDL χοληστερίνη, χαρακτηρίζεται ως καλή όχι μόνο γιατί μεταφέρει μακριά από τα αγγεία την πλεονάζουσα χοληστερίνη αλλά και επειδή δρα κατά των καρδιαγγειακών νοσημάτων
Επιπροσθέτως σύγχρονες μελέτες δείχνουν ότι απομακρύνει και την κακή χοληστερίνη από τις αθηρωματικές πλάκες.
LDL χοληστερίνη (κακή χοληστερίνη):
Η κακή χοληστερίνη, LDL χοληστερίνη (Low Density Lipoprotein) ή κακή χοληστερίνη, ονομάζεται η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας. Χαρακτηρίζεται ως κακή, γιατί όταν ξεπεράσει το φυσιολογικό όριο, συσσωρεύεται στα τοιχώματα των αγγείων προκαλώντας αθηροσκλήρωση. Εάν σχηματισθεί στην περιοχή αυτή ένας θρόμβος από ρήξη της πλάκας, προκαλείται απόφραξη του αγγείου επιφέροντας καρδιακό επεισόδιο, ή αλλιώς έμφραγμα του μυοκαρδίου. Αντίστοιχα στον εγκέφαλο μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο.
ΠΟΤΕ ΑΡΧΙΖΕΙ Η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗΣ
Η μέτρηση της χοληστερίνης πρέπει να ξεκινά από την ηλικία των 20 ετών και να επαναλαμβάνεται κάθε 5 χρόνια, εφόσον κυμαίνεται μέσα στα φυσιολογικά επίπεδα. Σε μεγαλύτερες ηλικίες ή εάν υπάρχει βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό, η εξέταση της πρέπει να είναι συχνότερη και σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες του γιατρού. Όμως για να είναι τα αποτελέσματα αξιόπιστα, θα πρέπει ο εξεταζόμενος να έχει παραμείνει τουλάχιστον 12 ώρες νηστικός πριν από την αιμοληψία.
ΠΟΤΕ ΕΙΝΑΙ Η ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ ΑΥΞΗΜΕΝΗ
Δεν είναι απλό να ορισθεί αν κάποιος έχει υψηλή χοληστερίνη. Οι παθολογικές τιμές της εξαρτώνται από :
- τα επίπεδα της HDL και της LDL χοληστερίνης
- την ολική χοληστερίνη
- την ηλικία και την άσκηση
- τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του ατόμου
ΠΟΣΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ
Επειδή οι βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία αρχίζουν από την παιδική ηλικία και είναι υπεύθυνες για την εμφάνιση της στεφανιαίας νόσου στην ενήλικη ζωή, θα πρέπει οι γονείς να λάβουν σωστά μέτρα πρόληψης έγκαιρα. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να φροντίσουν ώστε τα παιδιά να τρέφονται υγιεινά και να αθλούνται συστηματικά. Σημαντικό επίσης είναι να προστατεύσουν τα παιδιά από την παχυσαρκία ελέγχοντας την ποσότητα φαγητού που καταναλώνουν. Δυστυχώς στις μέρες μας η παιδική παχυσαρκία έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας και είναι πολύ πιο επικίνδυνη από όσο νομίζουμε αφού συνδέεται στενά με την εκδήλωση καρδιαγγειακών παθήσεων.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την Ιατρό
Μαρία Ποικιλίδου, MD, MSc, PhD
Παθολόγος-Υπερτασιολόγος Θεσσαλονίκη
Ακαδημαϊκή Υπότροφος νοσ. ΑΧΕΠΑ
Διδάκτωρ Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Μετεκπαιδευθείσα στις ΗΠΑ (ΝΙΗ και Johns Hopkins Hospital)
Ιατρείο: Τσιμισκή 34, τηλ: 2310 254444
