Ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) είναι μια ασθένεια που χαρακτηρίζεται από αύξηση του σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα, που κατά κύριο λόγο οφείλεται στην ελλιπή παραγωγή ινσουλίνης. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που εκκρίνεται από το πάγκρεας. Ένας από τους κύριους ρόλους της είναι να βοηθάει το σάκχαρο του αίματος να μπαίνει μέσα στα κύτταρα για να χρησιμοποιηθεί ως «καύσιμο» για την παραγωγή ή την αποθήκευση ενέργειας.
Ρύθμιση σακχάρου
Ο Σακχαρώδης διαβήτης Τύπου 1 εμφανίζεται συνήθως σε νεαρά άτομα (αν και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία). Χαρακτηρίζεται από καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος που παράγουν την ινσουλίνη, με αποτέλεσμα να είναι αναγκαία η χορήγηση ινσουλίνης για να μπορεί το άτομο να επιβιώσει.
Ο Σακχαρώδης διαβήτης Τύπου 2 αφορά κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, συνήθως παχύσαρκα και συχνά υπάρχει κληρονομική προδιάθεση για την εμφάνισή του. Για τη θεραπεία του απαιτείται απώλεια βάρους (με σωστή διατροφή και άσκηση) και χορήγηση αρχικά δισκίων και σε πιο προχωρημένα στάδια χορήγηση ινσουλίνης
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης δεν παρουσιάζει συμπτώματα. Σε προχωρημένα μόνο στάδια, παρουσιάζονται τα λεγόμενα «3π»:
- πολυουρία(μεγαλύτερη παραγωγή ούρων)
- πολυδιψία(αύξηση του αισθήματος της δίψας και της κατανάλωσης νερού)
- πολυφαγία(ακούσια απώλεια βάρους παρά την αυξημένη όρεξη).
Ο στόχος γενικά είναι τα σάκχαρα πριν το φαγητό να είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στο φυσιολογικό (δηλαδή <120 mg/dl) και τα μεταγευματικά <140 mg/dl δύο ώρες μετά το τέλος ενός γεύματος. Επειδή όμως το σάκχαρο του αίματος παρουσιάζει διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια του 24ώρου, είναι δύσκολο να βγάλει κανείς συμπέρασμα για τη ρύθμιση του διαβήτη στηριζόμενος σε μεμονωμένες τιμές σακχάρου μερικές φορές την εβδομάδα. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη σε κάθε διαβητικό να γίνει μια μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c), που δίνει μια εικόνα του μέσου όρου όλων των σακχάρων του αίματος κατά τους προηγούμενους 2-3 μήνες. Ο στόχος για κάθε διαβητικό ασθενή είναι η επίτευξη γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης <7%, πράγμα που έχει αποδειχτεί ότι μειώνει τον κίνδυνο επιπλοκών.
Γιατί είναι σημαντική η ρύθμιση του σακχάρου;
Η μη σωστή ρύθμιση του διαβήτη όταν έχει ως αποτέλεσμα την ενδεχόμενη εμφάνιση σοβαρών επιπλοκών.
- Ηαμφιβληστροειδοπάθειαείναι δυνατόν να οδηγήσει σε σοβαρή βλάβη της όρασης (έως και πλήρη τύφλωση) εάν δεν διαγνωσθεί έγκαιρα. Για το λόγο αυτό συνιστάται προληπτικός έλεγχος των ματιών όλων των διαβητικών ασθενών κάθε χρόνο από οφθαλμίατρο με βυθοσκόπηση.
- Ο διαβήτης, σε συνδυασμό με την υπέρταση αποτελούν τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου που οδηγούν σενεφρική ανεπάρκεια. Οι βλάβες στους νεφρούς από τον αρρύθμιστο διαβήτη μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφή του νεφρού και ανάγκη τεχνητού νεφρού
- Ηνευροπάθειαείναι συνήθως ασυμπτωματική, εκδηλώνεται όμως ενίοτε με ποικιλία συμπτωμάτων (συνήθως πρώτα από τα κάτω άκρα), όπως μειωμένη αίσθηση του πόνου, μούδιασμα, αίσθημα καύσου, τρυπήματος από βελόνες, πόνους, κλπ.
- Τααγγειακά εγκεφαλικά και καρδιακά επεισόδια(έμφραγμα μυοκαρδίου, στηθάγχη, κλπ) καθώς και η περιφερική αρτηριοπάθεια των κάτω άκρων αποτελούν επιπλοκές του μη καλά ρυθμισμένου διαβητικού ασθενή.
Μεγάλες μελέτες έχουν αποδείξει πως η καλή ρύθμιση του σακχάρου του αίματος, η διακοπή του καπνίσματος, η τακτική μυϊκή άσκηση και η χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, είναι σε θέση να μειώσει δραστικά τον κίνδυνο όλων αυτών των επιπλοκών.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την Ιατρό
Μαρία Ποικιλίδου, MD, MSc, PhD
Παθολόγος-Υπερτασιολόγος Θεσσαλονίκη
Ακαδημαϊκή Υπότροφος νοσ. ΑΧΕΠΑ
Διδάκτωρ Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Μετεκπαιδευθείσα στις ΗΠΑ (ΝΙΗ και Johns Hopkins Hospital)
Ιατρείο: Τσιμισκή 34, τηλ: 2310 254444
