Πέτρες στη χολή-Χολολιθίαση.
Η χοληδόχος κύστη είναι μια θήκη με μέγεθος μικρού λεμονιού που βρίσκεται κάτω από το συκώτι και αποθηκεύει τη χολή. Η χολή είναι ένα σκούρο πράσινο υγρό που αποτελείται από νερό, χολικά άλατα,και χοληστερόλη, που βοηθά στην πέψη των τροφίμων και την απορρόφηση των λιπαρών ουσίών, των λιπαρών οξέων και βιταμινών. Το συκώτι παράγει συνεχώς χολή, η οποία στη συνέχεια αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη και απελευθερώνεται και απορροφάται μετά το γεύμα.
Μερικές φορές, η χοληστερόλη μπορεί να εναποτεθεί στο συκώτι και να σχηματιστούν παχείς κρύσταλλοι (λάσπη) ή πέτρες (χολόλιθοι).
Σημαντικότεροι από τους παράγοντες κινδύνου για τη δημιουργία χολόλιθων είναι:
- Η ηλικία άνω των 40 ετών
- Το θήλυ φύλο
- Η γρήγορη αυξομείωση βάρους
- Το αυξημένο βάρος
- Η εγκυμοσύνη
Ένα στα 5 άτομα έχουν χολόλιθους, αλλά μόνο το ένα τρίτο των ασθενών με χολόλιθους έχουν νιώσει πόνο από αυτούς. Μεταξύ όλων των ασθενών με χολόλιθους, μόνο 1% έως 3% κάθε χρόνο έχει επιπλοκές.
Συμπτώματα και διάγνωση
Ο κωλικός των χοληφόρων είναι ο πόνος που προκαλείται από χολόλιθους. Όταν καταναλώνεται ένα γεύμα, η χοληδόχος κύστη συμπιέζει τη χοληδόχο κύστη να αδειάσει τη χολή για να βοηθήσει στην πέψη του λίπους στο έντερο. Σε αυτή τη διαδικασία, οι χολόλιθοι κολλάνε στον λεπτό αγωγό (κυστικός αγωγός) που συνδέει τη χοληδόχο κύστη με τονκύριο χολικό αγωγό. Καθώς η χοληδόχος κύστη συστέλλεται σπρώχνει τη χολή στο μπλοκάρισμα, αυτό μπορεί να προκαλέσει πόνο, ναυτία και έμετο.
Αυτός είναι ένας συνεχής πόνος που γίνεται αισθητός κυρίως στο άνω μέρος της κοιλιάς, την πλάτη ή τον δεξιό ώμο. Εάν η πέτρα έχει εντελώς κολλήσει και δεν μπορεί να ωθηθεί στο λεπτό έντερο, μπορεί να οδηγήσει σε λοίμωξη της χοληδόχου κύστης (χολοκυστίτιδα), απόφραξη της ροής της χολής στον κοινό αγωγό (χοληδοχολιθίαση) ή φλεγμονή του παγκρέατος (παγκρεατίτιδα από χολόλιθο). Ο τύπος της επιπλοκής εξαρτάται στο πού ακριβώς προσκρούει η πέτρα.
Η διάγνωση γίνεται με φυσική εξέταση, εξετάσεις αίματος και υπερηχογράφημα της κοιλιάς ή αξονική κοιλιάς.
Προειδοποιητικά σημάδια
Ο κωλικός χολής εμφανίζεται μέσα σε λίγες ώρες μετά το φαγητό και αυξάνεται μέσα σε λίγες ώρες. Πόνος που είναι σοβαρός και συνοδεύεται από έμετο, πυρετό, ίκτερο ή σκουρόχρωμα ούρα ή δεν υποχωρεί μετά από λίγες ώρες ή μετά από λήψη φαρμάκων για τον πόνο, θα πρέπει εκτιμηθεί επειγόντως από γιατρό.
Θεραπεία
Επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι με χολόλιθους δεν έχουν ποτέ συμπτώματα, δεν χρειάζεται καμία προληπτική παρέμβαση. Συνιστάται θεραπεία για ασθενείς με συμπτώματα χολικού κωλικού ή μίας από τις παραπάνω επιπλοκές. Αν και ένα φάρμακο που ονομάζεται ουρσοδεοξυχολικό οξύ (Ursofalk) μπορεί να αποτρέψει το σχηματισμό νέων λίθων, δεν λειτουργεί καλά για τη θεραπεία υφιστάμενων πετρών. Η μόνη οριστική θεραπεία για τις χολολίθους είναι χειρουργική αφαίρεση ολόκληρης της χοληδόχου κύστης, επίσης γνωστή ως χολοκυστεκτομή. Εξαγωγή των μεμονωμένων λίθων χωρίς να αφαιρεθεί η χοληδόχος κύστη στη θέση της δεν συνίσταται επειδή το σώμα θα συνεχίσει να φτιάχνει περισσότερες πέτρες. Δεδομένου ότι η χοληδόχος κύστη δεν έχει άλλη λειτουργία εκτός από την αποθήκευση της χολής, η αφαίρεσή της δεν έχει καμία σοβαρή συνέπεια - το ήπαρ θα συνεχίσει να παράγει εξίσου χολή όπως πριν από τη χειρουργική επέμβαση. Μερικοί ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν ήπια διάρροια η οποία συνήθως βελτιώνεται με το χρόνο.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την Ιατρό
Μαρία Ποικιλίδου, MD, MSc, PhD
Παθολόγος-Υπερτασιολόγος Θεσσαλονίκη
Ακαδημαϊκή Υπότροφος νοσ. ΑΧΕΠΑ
Διδάκτωρ Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Μετεκπαιδευθείσα στις ΗΠΑ (ΝΙΗ και Johns Hopkins Hospital)
Ιατρείο: Τσιμισκή 34, τηλ: 2310 254444
